HIV Nedir ve Nasıl Bulaşır?
HIV (Human Immunodeficiency Virus), insan bağışıklık yetmezliği virüsü anlamına gelir ve bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklarla mücadele etme yeteneğini azaltır. HIV’in bulaşma yolları arasında korunmasız cinsel ilişki, enfekte iğnelerin paylaşılması, enfekte kanın transfüzyonu ve anneden bebeğe yer alır.
HIV (İnsan İmmun Yetmezlik Virüsü) enfeksiyonu, kan, kan ürünleri ve diğer vücut sıvıları (örneğin, semen) ile bulaşan ciddi ve öldürücü bir hastalıktır. Bu virüs, bağışıklık sistemi hücrelerini enfekte ederek onların yıkımına veya fonksiyonlarının bozulmasına neden olur. Sonuç olarak, kişide bağışıklık yetmezliği oluşur. HIV, temel olarak CD4+ T lenfositi adlı beyaz kan hücrelerini yok eder ve vücudu enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakır. Bu durumda normalde tedavi edilebilen hastalıklar (örneğin, verem, ishal, menenjit, zatürre) ciddi zararlar verir ve bazı durumlarda kanserler görülebilir. Günümüzde HIV için geliştirilen ilaçlar, virüsün vücutta çoğalmasını ve bağışıklığı baskılayıcı etkisini önleyerek, HIV pozitif kişilerin uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamaktadır. Bu nedenle tedaviye erken başlanması ve düzenli olarak doktor kontrolünde devam edilmesi önemlidir.
AIDS (Kazanılmış Bağışıklık Yetersizliği Sendromu), HIV virüsünün neden olduğu bir evredir. Bu evrede bağışıklık sistemi enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız hale gelir ve yaşamı tehdit eder. Ancak yanlış bilinenin aksine, HIV pozitif olan her kişide AIDS gelişmez. Antiretroviral ilaçlar sayesinde bağışıklık sistemi hasar görmeden enfeksiyonlara karşı savaşabilir. HIV bulaştıktan sonra ilaç tedavisine ek olarak kişinin yaşam koşullarına ve vücut direncine göre AIDS oluşmayabilir. AIDS’in oluşma süresi 5 ila 15 yıl veya daha fazla olabilir.
Dünya genelinde HIV virüsü taşıyan 37 milyon kişi bulunmaktadır. Türkiye’de de HIV farkındalığı ve test imkanlarının artmasıyla tanı konulan kişi sayısında artış gözlenmektedir.
AIDS’in Belirtileri Nelerdir?
AIDS, HIV virüsünün ileri evresidir ve çok sayıda ciddi sağlık problemine yol açabilir. AIDS belirtileri arasında kilo kaybı, gece terlemeleri, tekrarlayan ateş, lenf bezlerinde şişkinlik, ağır yorgunluk ve ciltte lekeler sayılabilir.
HIV virüsünün ileri aşaması olan AIDS belirtileri şunlardır:
- Koltuk altı, kasık veya boyundaki lenf bezlerinde şişme
- Aşırı yorgunluk
- Kilo kaybı
- Sık sık ateşlenme ve gece terlemeleri
- Ağız içinde yara oluşumu (ağız ülseri, pamukçuk)
- Deri döküntüleri ve ciltte pullanma
- Uzun süreli ishal
- Cinsel organda mantar enfeksiyonlarında sıklık
- Akciğerde iltihaplanma
- Ciltte kırmızı, kahverengi, pembe veya morumsu lekeler
- Hafıza kaybı ve depresyon gibi nörolojik sorunların gelişmesi
- Boğaz ağrısı
Bu belirtileri yaşıyorsanız derhal hastaneye gidin.
HIV Testi ve Önemi
HIV enfeksiyonunun erken teşhisi, etkili bir şekilde yönetilmesi için kritik öneme sahiptir. Düzenli HIV testi, bireylerin durumlarını bilmelerini ve gerekli tedavilere zamanında başlamalarını sağlar. Ayrıca, HIV’in yayılmasını önlemek adına önemlidir.
